top of page

ΤΟ ΡΙΞΙΜΟ ΤΗΣ ΟΥΡΑΣ, ΜΙΑ ΕΚΤΟΣ ΚΑΝΟΝΑ ΜΕΛΕΤΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΕΝΟΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ

σε διάλογο με τον μονόλογο “Saying Water” της καλλιτέχνιδος Roni Horn και άλλα κατασκευάσματα

Ένας παρα-μύθος για την προέλευση του αστερισμού του Αιγόκερω βρίσκεται σε διάσπαρτες αναφορές σε ιστότοπους, μεταμφιεσμένος ως μέρος του μυθολογικού κανόνα. 

seal-monkκκκ.jpg

Ο Αιγόκερως, ο μικρότερος αστερισμός του ζωδιακού κύκλου, βρίσκεται σε μια περιοχή του ουρανού που ονομάζεται Θάλασσα ή Νερό, ανάμεσα στους πολλούς αστερισμούς που σχετίζονται με το στοιχείο του νερού, όπως ο Υδροχόος, οι Ιχθείς και ο Ηριδανός.

Η εικόνα του αγριοκάτσικου δίπλα στη θάλασσα. 

installation sketch2.jpg

Πέντε από τα αστέρια του αστερισμού του Αιγόκερω, με ονομασίες που έχουν εγκριθεί από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση, ονομάζονται Algedi (το κατσίκι/η κατσίκα), Alshat (το πρόβατο θυσίας), Dabih (το τυχερό αστέρι του χασάπη), Deneb Algedi (η ουρά του παιδιού/της κατσίκας) και Nashira (ο κομιστής καλών ειδήσεων).

Ψηφιακή μακέτα εγκατάστασης Present_A Science Fiction Fantasy (WT) 1.jpg

 

 

Οι ρηχές ρίζες ενός "κατασκευασμένου" μύθου σχετικά με τη δημιουργία του αστερισμού του Αιγόκερω μπορούν να εντοπιστούν σε φόρουμ της δεκαετίας του 2010. Οι διάφοροι συγγραφείς του έκτοτε, ερμηνεύοντας την ιστορία με ελαφρώς διαφορετικό τρόπο σε κάθε παράθεσή της, προσθέτοντας μικρές λεπτομέρειες, χτίζοντας πάνω στον κανόνα, έθεσαν σε κίνηση τη δομή της μυθοπλασίας, με τρόπο συμβατό με την ενεργοποίηση των προφορικών παραδόσεων και άρα των πρωτότυπων μύθων. Η κατασκευή αυτής της ιστορίας, ή καλύτερα παραμυθιού, εγείρει το ερώτημα της εγκυρότητάς του, καθώς δεν υποστηρίζεται από υλικό πολυπολιτισμικών πηγών και ανακαλύψεων, αλλά κινείται περισσότερο στο πεδίο του fanfiction, έξω από τον "κανόνα" γεγονότων και χαρακτήρων της βαθιά ριζωμένης μυθολογίας. Η ιστορία είναι απλή, ανεπεξέργαστη και υποτυπώδης, όπως και η αρχαία κατασκευή του πλάσματος Αιγόκερως. 

Η ιστορία παραπέμπει στη θαλάσσια κατσίκα, που συναντάται στις αρχαίες μεσογειακές μυθολογίες, με μικρές παραλλαγές, αλλά σε μια προφανή κοινή βάση. Πρόκειται για ένα υδρόβιο πλάσμα με τραγιόμορφο άνω μέρος του σώματος και ουρά ψαριού. Μια τέτοια σύζευξη μοιάζει απλοϊκή, τυχαία, ανεπεξέργαστη, πρωτόγονη αλλά και απόλυτη: το πλάσμα είναι κατασκευασμένο από δύο ασύμβατα μισά κολλημένα μεταξύ τους. Αποτελεί απόδειξη της φαντασιακής ικανότητας για αποσυναρμολόγηση, ανακατασκευή, δημιουργία συσχετισμών. Ο Αιγόκερως είναι απόγονος του τιτάνα Κρόνου - σε ετυμολογική συνάφεια με τη λέξη χρόνος. Στη συγκεκριμένη αναφορά, ο θαλάσσιος αίγαγρος κληρονόμησε από τον πρόγονό του την αθανασία και τη δύναμη να ελέγχει τον χρόνο και τις εποχές. Οι απόγονοί του είναι αναρίθμητοι, γεννιούνται από τα δικά του πολλαπλασιασμένα αυγά, μοιράζονται τη μορφή του και κατακλύζουν τον βυθό της θάλασσας. Έχουν την ικανότητα να μιλούν και να τραγουδούν και αγαπιούνται από όλους τους θεούς. Έχουν την τάση να διασκορπίζονται και να ταξιδεύουν μακριά, αλλά πάντα επιστρέφουν, σε έναν ατελείωτο κύκλο αργής κίνησης μέσα στο νερό. (01/09)

installation sketch2.jpg

Υβρίδια. 

Θα μπορούσε κανείς να συνδέσει την ύπαρξη και την ιδιοσυγκρασία των θαλάσσιων κατσικιών με το νερό που τα περιβάλλει. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του νερού τους επιτρέπουν να υπάρχουν ως παραδοξότητσ, ως πολλαπλότητα, θεραπεύοντας την ουλή ή τη ραφή της πολικής ανατομίας τους. Το νερό μεταμορφώνεται, ταλαντεύεται και παρασύρει, κυκλοφορεί και στροβιλίζεται, κρύβει και επιστρέφει. Η ιστορία περιγράφει μια αιώνια εσωστρεφή χορογραφία μέσα στο νερό, χωρίς εξέλιξη (02/09).Το νερό αναστέλλει το χρόνο, επιτρέποντας μόνο μια μερική ταλάντωση της μορφής. Το νερό είναι ταυτόχρονα ρευστό και απόλυτο, ένα διαφανές όριο, ένα φίλτρο.
 

Στην αγγλική γλώσσα, υπάρχει ο ετυμολογικός συσχετισμός των λέξεων dismember και remember. Dismember: dis + member, διαμελίζω, αποσυναρμολογώ, χωρίζω σε κομμάτια, διαιρώ. Remember: re + member, θυμάμαι, αναπολώ, επανασυνθέτω (στη μνήμη μου) ή ενώνω ξανά κομμάτια που είχαν διαιρεθεί. Συνώνυμο: Recollect: re + collect, ξανασυγκεντρώνω, ανασυντάσσω.

Ψηφιακή μακέτα εγκατάστασης Present_A Science Fiction Fantasy (WT) 1.jpg
Ψηφιακή μακέτα εγκατάστασης Present_A Science Fiction Fantasy (WT) 1.jpg
Ψηφιακή μακέτα εγκατάστασης Present_A Science Fiction Fantasy (WT) 1.jpg

Τα παιδιά του Αιγόκερω έχουν μοιραία κλίση προς τη στεριά. Ταξιδεύουν μακριά για να φτάσουν στις παραλίες, όπου ξαπλώνουν και λούζονται στο φως του ήλιου. Όσο περισσότερο παραμένουν αβύθιστα, η ουρά τους στεγνώνει και πέφτει, ενώ στη θέση της αναδύονται κατσικοπόδαρα. Το νερό απομονώνει, το πέρασμα μέσα ή έξω από αυτό διαμελίζει και μεταμορφώνει [03/09]. Η οριακή φύση επιτρέπεται μόνο μέσα σε αυτό. Τα πράγματα στερεοποιούνται έξω από την προστασία του [04/09]. Οι ραφές σκίζονται και τα παιδιά αποκτούν μια νέα απτή ολότητα, αλλά δεν είναι η σωματική τους ακεραιότητα που απειλείται. Ο εκτοπισμός τους και η αποβολή της ουράς τους [05/09], τα οδηγεί στο να χάσουν την ικανότητα να μιλούν και να ξεχάσουν την υδάτινη καταγωγή τους και το ένα το άλλο. Χάνονται στα βουνά και ενώνονται με τα κοπάδια της γης. Αποσυναρμολογημένα και ανασυντιθέμενα, οδηγούνται στη λήθη.

 

Η θαλάσσια κατσίκα είναι αθάνατη αλλά ξένη, το μοναδικό εναπομείναν πλάσμα του είδους της. Εξασκώντας τις δυνάμεις της, αντιστρέφει το χρόνο για να φέρει πίσω τα παιδιά, τραβώντας τα στο βυθό της θάλασσας, αλλά εκείνα παραμένουν γοητευμένα από το φως και σύντομα χάνονται και πάλι στη στεριά. Το απειλούμενο πλάσμα γυρίζει επανειλημμένα το χρόνο πίσω, αλλά το αποτέλεσμα παραμένει αμετάβλητο: βλέπει τους απογόνους του να εξαφανίζονται και μαζί τους κάθε ίχνος της γενιάς του και της κοινής μνήμης τους [06/09] Σε κάθε προσπάθειά του να αλλάξει την πορεία των γεγονότων, τοποθετεί τον εαυτό του ως το μόνο σταθερό σημείο του χρόνου και της μνήμης [07/09], όντας το μόνο που βιώνει και μαρτυρεί την ακύρωσή τους. 
 

 

Το πλάσμα -μοναδικό και παράξενο, το τελευταίο του είδους του- οδηγείται στην αποταύτιση και τη μοναξιά [08/09] Τελικά, αποφασίζει να απελευθερώσει τα παιδιά από το χρονικό βρόχο που τους έχει επιβληθεί και είναι ελεύθερα να περιπλανηθούν στη γη. Συμβαίνει η τελευταία ρήξη, το τελευταίο σημείο τομής [09/09].

 

Τα μέρη δεν επιστρέφουν ποτέ, δεν συγκλίνουν ποτέ ξανά. Ο αθάνατος Αιγόκερως απευθύνεται στον Κρόνο, αναζητώντας κάποιον τρόπο να πάψει να υπάρχει, να εξαφανιστεί. Ο Τιτάνας εκτινάσσει το πλάσμα στην ουράνια σφαίρα και διασκορπίζει τα μέρη του που φωτίζουν τον ουρανό ως αστέρια. Ο Αιγόκερως παρακολουθεί τα παιδιά του που περιπλανώνται στα βουνά.

Ψηφιακή μακέτα εγκατάστασης Present_A Sc
bottom of page